Het begin van de toekomst?

'IN WATCHING the flow of events over the past decade or so, it is hard to avoid the feeling that something very fundamental has happened in world history.' zo begint een artikel geschreven een twintigtal jaar geleden. Er valt daarin enkel maar 'the past decade' te vervangen door 'the past few days' en ge hebt de start van een ander artikel dat makkelijk de stelling van het originele onderuit haalt. Het orginele had namelijk als titel 'The end of history?' waarin Fukuyama de overwinning en lofzang van het westers model zingt. ('The triumph of the West, of the Western idea, is evident...', 'unabashed victory of economic and political liberalism.', etc)
Voor hem was het allemaal afgelopen na de val van de muur: er stond niks meer te gebeuren, we hadden alles al gezien, en het enige mogelijke economische model had voor eens en voor altijd bewezen dat het het beste was.
Menig econoom denkt daar dezer dagen wellicht anders over, en als je mag afgaan op de beurzen en de reddingsplannen waarmee ze de belastingbetaler om de oren slaan, is er toch nog ergens iets mis. Ook in het Europa van Sarkozy komt men blijkbaar tot de vaststelling dat er iets niet klopt. Juist die contradictie tussen economische retoriek (geen staatsbemoeienis!) en de praktijk (Jamaar: er was geen alternatief, Meneer), die meer dan overduidelijk geïllustreerd wordt in de huidige financiële crisis, bewijst dat het nog lang niet gedaan is.
Dat elke constructie opgezet door de mens, evengoed herzien, herbouwd, of afgebroken kan worden. Dat er wel mogelijke alternatieven bestaan, alleen is het een kwestie daar aan te beginnen in plaats van in verouderde schema's te blijven denken.
Het is stukken makkelijker met arrogantie achterom te kijken en te zeggen hoe goed we het wel niet gedaan hebben, dan het is om vooruit te kijken en te zeggen: 'Ok, deze keer moet het beter...'